SARU BATU SAVCI BEY KRONOLOJİSİ

SARU BATU SAVCI BEY KRONOLOJİSİ Kayıhanlıların Batıya G�� Oğuzların batıya g��leri iki aşamada olmuştur: 1.G�� : T�rkmenlerin Sel�uklular �nderliğinde 1020’lerden başlayarak Azerbaycan’a gelmeleri ve Anadolu’ya akınları ve nihayet B�y�k Sel�uklu Sultanı Alparslan’ın 1071’de Malazgirt zaferiyle Bizans Anadolu’sunu iskana a�masıdır. Bizans direnci yıkıldığından birka� yıl sonra T�rkmenler Ege denizine kadar t�m Anadolu’yu fethettiler. Rum ahali kıyılara ka�ıyor veya şehirlerde yeni gelenlere uzlaşma i�inde hayatlarını s�rd�r�yorlardı. 2.G�� : İran’da B�y�k Sel�uklu Devleti’nin ��k�ş� Harezmşah’ların y�kselişi d�neminde 12.asrın ikinci yarısında Anadolu’ya yeni bir T�rkmen g�� kaydedilmiştir. Asıl ikinci bu b�y�k g�� (kavimler g�� gibi), 1220’lerden sonra doğudan gelen yıkıcı, acımasız Moğol istilası sonucu T�rkmenlerin Orta Asya’dan ve yoğun yerleşme merkezleri olan Azerbaycan’dan Anadolu’ya g��leridir. Moğollar Oğuz oylarını batı sınırlarına s�rmeye �alışıyorlardı. Ertuğrul Bey’in ecdadı ve mensup olduğu boy Anadolu’nun ilk a�ılışında, yani XI.asrın ikinci yarısında Sultan Tuğrul Bey ve Alp Arslan’ın �merasının maiyetinde olarak, Ahlat b�lgesine gelmişlerdir. XIII.asrın ilk yarısı sona ererken kendisine bağlı T�rkmenlerle birlikte Anadolu’ya gelen Ertuğrul Gazi Muş, Malazgirt, Eleşkirt, S�rmeli�ukur, Amasya, Mardin, Elbistan, Halep, Caber, Şam, �ukurova, Urfa, Diyarbakır, Erzurum, Pasin, Kayseri, Kızılırmak vadisi, Sivas, Kırşehir, Ankara-Karacadağ’a kadar uzanan bir yolculuktan sonra Sel�uklu Sultanı tarafından Domani� ve S�ğ�t’e yerleştirilmişlerdir. Saru Batu Savcı Bey’in Konya’ya İzamı Ertuğrul Gazi aşiretiyle Anadolu’ya gelirken gaza ve f�tuhata iştirak etmek, vatan tutacak bir yer elde etmek i�in faaliyete ge�ti. Ertuğrul Gazi bu gayesine ulaşmak i�in en b�y�k oğlu Saru Batu Savcı Bey’i hediyelerle Konya’ya Anadolu Sel�uklu Sultanı I.Alaeddin Keykubat’ın huzuruna g�ndererek, Anadolu i�inde Kayıhanlılar’a bir m�nasip yer tayin ve tahsis etmesini rica etti.. Sultan Alaeddin Keykubat bu durumdan memnun olarak Saru Batu Savcı Bey’i taltif etti. Kayıhanlılar’a karargah olacak yerler tayin eyledi ve bir �ok iltifat ve riayetler etti. Sultan �nce Ankara-Karacadağ’ı sonra Domani� ve S�ğ�t’� yaylak-kışlak olmak �zere tahsis (ikta/tımar) ile Rum hududu ve bozgunculara karşı o cihetten muhafazaya memur eyledi. Sultan I.Alaeddin Keykubat, babası Ertuğrul Gazi’yi serhate u� beyi olarak tayin etti. B�ylelikle Kayıhanlılar’ın Anadolu’daki beyi Ertuğrul Gazi b�t�n y�netim ve siyaset usullerine vakıf, bir Sel�uklu devlet adamı oldu. Saru Batu Savcı Bey, babasını sevindirici bu hayırlı haberle geri d�nd�. 1-Babası Ertuğrul Gazi ile Birlikte Katıldığı Muharebeler: a) Moğollarla Muharebe (XIII.asrın ikinci yarısı) : Ertuğrul Gazi, oymağına oturması i�in tahsis edilen topraklara maiyeti ile birlikte giderken, harbe tutuşmuş Moğol ve Sel�uklu askerlere rast gelmişlerdir. Yenilmek �zere olan Sel�uklu askerlerinin yanında savaşa iştirak ederek, muavenetle Sel�uklular’ın galibiyetini sağlamışlardır. Bu savaşın neticesinde Kayıhanlılar, Sel�uklu Sultanı Alaeddin Keykubat tarafından m�kafatlandırılmışlar ve kendilerine yurt tahsis edilmiştir. Ertuğrul Gazi ve maiyetindekiler ibraz ettikleri bu hareket ile m�tenasip takdir ve teşrifat-ı sultaniyeye mahzar olmuşlardır. b) Yassı�emen Muharebesi (XIII.asrın ikinci yarısı) : Sel�uklu ordusu ile Harezmşah ordusu arasındaki savaşta Ertuğrul Gazi ve maiyetindekiler, savaşta Sel�uklu ordusunun saflarında yer almışlar ve Sel�uklu Sultanı Alaeddin Keykubat’ın zafer kazanmasında etkili olmuşlardır. Sultan Alaeddin Keykubat, Ertuğrul Gazi ve maiyetindeki Kayıhanlılar’a g�sterdikleri muvaffakiyetlerden dolayı ikram ve ihsanlarda bulunmuştur. c) İneg�l Akını (XIII.asrın ikinci yarısı) : Ertuğrul Gazi, b�t�n maiyeti ve oğulları ile, Konya Sel�uklu Sultanı Alaeddin Keykubat’ın Rum ordusu �zerine yaptığı sefere Sultan�n�’nde iltihak etmişlerdir. Sultan, Ertuğrul Gazi’yi akıncı kuvvetlerine başbuğ yapmıştır. Ertuğrul Gazi Ermenibeli’ne giderek, Yenişehir ovasında d�şman Rum ordusu ile harbe tutuşmuş ve �� g�n geceli-g�nd�zl� muharebeden sonra (İznik İmparatorunun Rumeli’den Aktav Tatarlarını takviye etmesine rağmen) galip gelmiştir. Ertuğrul Gazi d�şmanı İneg�l’e kadar takip etmiş ve pek �ok ganimet elde etmiştir. Sultan Alaeddin Keykubat, bu yararlılıktan dolayı Kayıhanlılar’ı m�kafatlandırmıştır. d) Karacahisar’ın Fethi (XIII.asrın ikinci yarısı) : Ertuğrul Gazi ve maiyetindekiler Domani�’te uca yerleştirildiği sırada b�lge Karacahisar ve diğer kalelerin tekfurlarının denetiminde bulunuyordu. Karacahisar tekfuru, Kayıhanlılar Domani�’e yerleştikten birka� sene sonra hakimiyet alanına yerleşen Kayıhanlılar’ı akınları ile rahatsız ederek Sel�uklu arazisine tecav�z eder. Karacahisar tekfuru Ertuğrul Gazi’yi rahatsız etmekle kalmamış, Konya Sultanı’na karşı olan sorumluluklarını da yerine getirmemiştir. Ertuğrul Gazi, tekfurun saldırılarından kurtulmak i�in Sultan Alaeddin’den yardım ister. Kayıhanlılar, yardıma gelen Sel�uklular ile birlikte Karacahisar kalesini kuşatırlar. Fakat Moğol tehlikesi nedeniyle Sultan Alaeddin ordusuyla doğuya gitmek zorunda kalmış ve muhasara işini Ertuğrul Gazi’ye bırakmıştır. Kayıhanlılar, uzun bir muhasaradan ve kaledekilerin m�teaddit huruc hareketlerini kırdıktan sonra nihayet harben zapta muvaffak olmuşlardır. Ertuğrul Gazi, yakalanan tekfuru (Bizans valisi) ve alınan ganimetleri Sultan Alaeddin’e g�ndermiştir. NOT: Bir m�ddet sonra tekrar elden �ıkan Karacahisar’ı daha sonra 1291 yılında Osman Gazi tekrar zaptedecektir. 2- K��k Kardeşi Osman Gazi ile Birlikte Katıldığı Muharebeler: a) Ermenibeli (Pazaralanı/Pazark�y) Muharebesi (1284) : Ertuğrul Gazi’nin vefatından sonra (1281) komşu Rum tekfurları ile hoş ge�inmek siyasetine devam edilmiştir. Fakat bu hal uzun s�rmemiş, Kayıhanlılar Ertuğrul Gazi devrine ait stratejiyi değiştirmişlerdir. İneg�l tekfuru ile Kayıhanlılar arasındaki m�nferat Ertuğrul Gazi’den beri devam ediyordu. İneg�l tekfuru (valisi), Kayıhanlılar’ın aşiret ve oymaklarının yaylaya gidiş ve gelişlerinde rahat vermiyor, bazen de bu y�zden �arpışmalar oluyordu. İneg�l tekfuru, Kayıhanlılar’ın g��lerinin g�nden g�ne arttığını, bunu ileride kendileri i�in tehlike oluşturacağını ileri s�rerek komşu tekfurları Kayıhanlılar aleyhine kışkırtıyordu. Bilecik tekfuru bu durumu Kayıhanlılar’a haber verdi. Kayıhanlılar daha erken davranarak, civardaki Rum tekfurları arasında en kuvvetlisi bulunan İneg�l tekfurunun şerrinden kurtulmak ve İneg�l’� zaptetmek i�in harekete ge�tiler. Lakin İneg�l tekfuru Kayıhanlılar’ın bu niyetinden ve tedarikinden haberdar olarak tedbir aldı ve Ermenibeli’nde bir pusu kurdu. Kayıhanlılar’da kurulan bu pusudan casuslar yoluyla haberdar oldu. Kayıhanlılar bu pusuyu �ğrendiler, buna rağmen Hakk’a sığınarak bu kuvvetli d�şman ile �arpışmaktan �ekinmediler ve doğrudan pusunun �zerine y�r�d�ler. Kayıhanlılar’ın hi�bir destek almadan beylik olarak Bizans ile ilk teması ger�ekleşti. Burada kanlı bir savaş oldu. Bu savaşta Saru Batu Savcı Bey’in oğlu Bayhoca şehit d�şt�. Savaş alanı yakınlarındaki Hamzabey k�y�ne defnedildi. Kayıhanlılar’ın ilk muharebesi addedilen Ermenibeli muharebesinde tam olarak muvaffak olunamamıştır. b) Kulacahisar’ın Fethi (1285) : Ermenibeli muharebesinden sonra Kayıhanlılar tarafından İneg�l’e yakın bir mesafedeki Kulacahisar kalesi basıldı. Kulacahisar halkı teslim oldu, kale zaptedildi. c) Domani� / İkizce Muharebesi (1287) : Kayıhanlılar’ın İneg�l’e (Kulaca’ya) doğru genişleyerek tehditkar bir durum alması, İneg�l tekfuru ile Karacahisar tekfurunun birleşmesine sebep oldu. İneg�l ve Karacahisar tekfurunun kuvvetlerinden oluşan m�ttefik Bizans ordusu, Karacahisar tekfurunun yeğeni Kalanoz/Keloz adlı bir kumandanın idaresinde harekete ge�irilerek Domani�’e sevkedildi. Domani�’e yakın İkizce (Al�ay/ Akmeşhed) mevkiinde Kayıhanlılar’ın savletiyle başlayan muharebe, Saru Batu Savcı Bey ve Osman Bey’in secaat ve m�debbirane hareketi sayesinde, d�şman bozularak ka�tı. Zafer kazanıldı ise de Saru Batu Savcı Bey Al�ay/Akmeşhed mevkii yakınındaki �am korulukta, bir �amın (kandilli�am) dibinde şehit d�şm�şt�r. Saru Batu Savcı Bey’in şehit olduğu yer, Domani�’e bağlı �okk�y-Karak�y-K��kk�y arazi sınırlarının kesiştiği yer olan Al�ay/Akmeşhed mevkiindedir. Sel�uklu Sultanı Saru Batu Savcı Bey’in şehadetini �ğrenince �z�lm�ş, Osman Gazi’ye Karacahisar’a İneg�l’e karşı harekete ge�mesini bildirmiş, bunun �zerine Karacahisar ve İneg�l feth edilmiştir.