OSMANLI HANEDANININ SAVCI BEYLERİ

OSMANLI HANEDANININ SAVCI BEYLERİ Osmanlı Devleti’nin kuruluş devrinde üç tane Savcı Bey vardır. Maalesef bu üç şahsiyet birbiriyle karıştırılmaktadır. Bu hususu kronolojik olarak açıklamak gerekirse: 1-Ertuğrul Gazi’nin oğlu Savcı Bey: Asıl ismi Saru Batu Bey’dir. Domaniç’e bağlı Çokköy-Karaköy-Küçükköy arazilerinin kesiştiği nokta olan Alçay/Akmeşhed mevkiindeki çam koruluk içinde medfundur. Saru Batu Savcı Bey’in Domaniç’teki kabri makam olmayıp esas kabridir.(Bu konuda bakınız: “Kuruluşun Toprağı Domaniç” kitabı, s.98-99) 2-Osman Gazi’nin oğlu Savcı Bey: Söğüt’te dedesi Ertuğrul Gazi’nin yanında medfundur. Genç yaşta vefat etmiştir veya şehit olmuştur. Akıbeti hakkında yeterli bilgi mevcut değildir. Kendisiyle ile ilgili pek az malumat vardır: Osman Gazi’nin, Köprühisar fethini (1302) müteakip, İlhanlı hükümdarı Gazan Mahmut Han’ın Suriye seferi için emrine imtisalen ve diğer Anadolu beyliklerinin yaptığı gibi, Anadolu valisi Çoban Bey’in maiyetine oğlu Savcı Bey idaresinde bir müfreze göndermiştir. Mevsim kış şartlarının olumsuzluğundan dolayı Savcı Bey’in kuvvetleri geri dönmek zorunda kalmıştır. (NOT:Söğüt'teki mezar Osman Gazi'nin oğlu Savcı Bey'e aittir.Kitabedeki bilgi yanlış yazılmıştır. Aynı yanlışlık 13 Ağustos 1895 yılında yapılmıştır.Ertuğrul Gazi'nin eşi Halime Hatunun kitabesine yanlışlıkla annesi Haymeana'nın ismi yazılmış, daha sonra hemen düzeltilmiştir.Bu tashih arşiv belgesi mevcuttur.Ertuğrul Gazi'nin türbesindeki kitabenin 2.beyitinin 1.satırındaki bilgi de yanlıştır.Düzeltilmemiştir.Türbeyi 3.Ahmetin temelinden bünyad ettiği yazılmaktadır halbuki kitabede verilen 1171 hicri yılında 3.Ahmet yaşamamaktır.İktidarda değildir.Duayen üstad E.H.Ayverdi eserinde bu binanın 18.asır binasına benzemediğini yazmıştır.Dolayısıyla Söğüt Emlak-ı hümayun memurları aynı hatayı Savcı Bey'in kitabesinde yapmışlardır.Doğrusu "Osman Gazi hazretlerinin mahdum-ı necabet mevsum-ı Alisi Savcı Bey" olmalıdır.) (Not2: Bazı kaynaklarda Ertuğrul Gazi'nin oğlu Savcı Bey'in şehit olduktan sonra Söğüt'e defnedildiği belirtilmektedir.Fakat 1287'li yıllardaki ulaşım şartlarına bakılır veya şehitlerin şehit oldukları yerlere defnedildikleri kaidesi göz önünde bulundurulursa bunun mümkün olmadığı görülmektedir.Mesela Hayme Ana, Avna Ana (Ana Sultan) ve şehit Bayhoca veya şehit Aydoğdu Söğüt'e defnedilmemiştir.) 3-I.Murat Hüdavendigar’ın oğlu Savcı Bey: Bursa’da Osman Gazi türbesinin içinde medfundur. Kendisi ile ilgili tarihi kaynaklarda bir çok rivayetler vardır: I.Murat 1385 yılında Rumeli taraflarında yeni bir sefere çıkacağı sırada, Anadolu muhafazasına 3 oğlunu bıraktı. Bunlardan Bayezit’e merkezi Kütahya olan Germiyan ve Hamit ilini, ortanca oğlu Yakup Çelebi’ye Karesi ilini, küçük oğlu Savcı Bey’e de Bursa’yı, idare ve muhafaza etmek üzere tevdi eyledi. Savcı Bey, hükümet merkezinde yalnız kalınca, gençlik saikası ile, her halde etrafındaki bazı fesat ehli tarafından yanlış yola sevkedilerek, istiklal davasına kapılmış, bir rivayete göre; Rumeli’yi babasına bırakıp Anadolu’yu kendi almak istemiş, böylece Bursa’da Osmanlı tahtına cülus eylemiş ve hazineyi zaptedip, adamlarına dağıtmış ve kendi adına hutbe okutmuş idi. Bu haberi alan padişah derhal Edirne’den döndü. Gelibolu’dan geçerek, Anadolu yakasına geçince, oğlunun hareketinden haberi yokmuş gibi davranıp, Savcı Bey’i Biga taraflarında beraberce ava çıkmağa davet ve Bursa’dan hareketle kendisini karşılamasını emretti. Bu mealde bir menşuru alan Savcı Bey ise asker toplayıp, savaşa hazırlandı ve Bursa’dan kalkıp, Kite ovasında askerini harp nizamında tertipledi. Sultan Murad ordusu ile yaklaşınca, Nilüfer suyu kenarında oğlunun kuvvetlerinin mevzi almış olduğunu gördü. Fakat asiler dayanamayıp, perişan oldular ve Savcı Bey’de ele geçirilerek, basının huzuruna getirildi. Kendisine yapılan nasihat ve irşadlara karşı küstahça bir tavır takınıp, itaat ve inkiyattan uzak olduğu ve padişaha karşı hoşa gitmeyen bir şekilde mukabelede bulunduğu görülünce, af ve merhametten uzak tutuldu ve evvela gözlerine mil çekilmek, sonra da idam edilmek sureti ile cezalandırıldı.